بسم رب المهدی
رحمانی:سانسور قبل از انتخابات 88 بوده است.آیا صدا و سیما از نظر حقوقی
موظف است که سانسور کند ؟از نظر صنفی ؟اهمیت سانسور در وقایع سال 88 بروز
پیدا کرد.کوی دانشگاه را برای مثال،آن طور که باید مطرح نکردند.شاید آن
چیزی که در جامعه دیده میشد غیر از آن چیزی است که در صدا و سیما
است.سانسور بی خاصیت انجام میگیرد.نقص رسانه ای ما را نمیتوان در پس نقص
رسانه ای غرب پنهان کرد.
نصراللهی:ما میتوانیم در یک بعد در مورد خود رسانه و در کنار آن سانسور
صحبت کنیم یا در بعد دیگر وارد مصداق ها بشویم.سوال من اینست که آیا اصولا
سانسور خوب است یا نه؟آیا سانسور ذاتا بد است و باید در حداقل باشد یا
ضروری است که وجود داشته باشد؟نظر من اینست که سانسور خودش بد نیست باید
محدود کننده ها رو در نظر بگیریم.
در متون دینی سفارش شده برای آشتی دادن دو دوست از طرف هر دو و نزد دیگری
دروغ بگوییم و آشتی بدهیم.هدف از سانسور خیلی مهم است و باید آن را در نظر
گرفت.
در غرب برای سانسور هدف گذاشته ان مثلا میگویند فیلم یا کتاب برای بالای 18 سال.
مفهومی که از رسانه در ذهن من است این است وسیله رساندن مفاهیم فرهنگی و خبری است.
بنابراین سانسور در رسانه جا دارد،هدفش مهم است.یک جا هدف این است که مطلبی
که تخصصی است و نباید عامیانه در مورد آن قضاوت کرد.قضاوت عامیانه در
موردش باعث سوء استفاده میشود ،برای عوام مطرح نشود.یک جای دیگر هدف
جلوگیری از ایجاد نگرانی در جامعه است.
آقایاری:صحبتم را دو بخش میکنم:
1-رسانه
2-سانسور در رسانه
1)رسانه:اهمیت
رسانه باید در نظر بگیریم.در جنگ ها اهمیت رسانه افزایش پیدا میکند.مثلا
در 11 سپتامبر آمریکا هدفی دارد ولی چون فضای جامعه اش همسو نیست،یک حادثه
ای ایجاد میکند و آن را رسانه ای میکند تا فضای جامعه را عوض کند.مثال
دیگر،تاثیر شبکه ی المنار در جنگ 33 روزه است.صحنه ی کوبیدن پرچم در بالای
تپه ای که فتح کرده اند در جلوی چشم دشمن را نشان میدهد و روحیه رزمندگان
را تغییر میدهد.
بعضی جاها مطرح میشود که بهتر است رسانه ها حقیقت
را بگویند و بیطرف باشند.من این را قبول ندارم .هر رسانه ای بالاخره یک سمت
گیری دارد.هر رسانه ای برای خودش هدفی و سمت و سویی دارد.
2)سانسور را در حد کلی قبول دارم.هر رسانه ای در راستای اهدافش به قضایا نگاه میکند و منتشر میکند.اهداف سانسور را سه دسته کردم:
1-عقیدتی:شبیه تقیه.ما نباید فضای کشورمان را به سمت تنش بین شیعه و سنی ببریم.
2-سیاسی:مضر برای اهداف رسانه-در راستای اهداف رسانه(مفید)
3-اخلاقی:متناسب با هدف رسانه،فرهنگی را در جامعه رواج میدهد.
یکی از حضار:شما
دارید اصل موضوع رسانه را اثبات میکنید به نظر من این بدیهی است.آن چه که
عملی شده در جامعه ی خودمان را باید بررسی کنیم.صدا و سیمایمان حالت
کاریکاتوری دارد.بحث را یکم کاربردی تر کنید.
یکی از حضار:این
که گفتند رسانه نمیتواند بی طرف باشد باید دلیل بیاورند .عده ای هم گفتند
که علم نمیتواند بی طرف باشد به نظر من رسانه میتواند بی طرف باشد.
رحمانی:احساس
میکنم مطلب دارد خلط می شود.این که در رسانه سانسور هست باید جدا شود از
موضوع سانسور بی خاصیت است.چرا چیزی که همه میدانند باید سانسور کنیم؟
بحثی بنام پرمنوتیک رسانه وجود دارد.منابع :کتاب رسانه ها و مدرنیته ،تامسون ،مسعود اوحدی.
در
ایران یک دوره ای رشد لوگاریتمی گرایش به ماهواره داشتسم.قطعا یکی از
پارامتر های مطرح،بیاعتمادی به رسانه ی ملی است.تمام گذارگاه هایی که بسته
شده توسط حکومت بی اثر است.(فیلتر اینترنت و ماهواره)میتوانیم روی مبنای
قانونی سانسور بحث کنسم.بن لایه هایی که باعث میشود در یک جامعه این چنین
سانسوری رخ دهد را بررسی کنیم.
وقتی استقراریی بررسی میکنیم،این نوع
سانسور بی خاصیت در غالب کشورهای جهان سومی وجود دارد.گفتمان پست مدرنیسم
چیزی متفاوت است با سنت.
نظام های کشورهای جهان سوم:سلطنتی _ تک حزبی
چون
گفتمان داخلی با گفتمان خارجی متعارض است حکومت سعی میکند با ظاهر سازی
رسانه ای،این تعارضرا برطرف کند.شاخص های فعلی غرب کاملا مربوط به پست
مدرنیسم است که این شاخص ها به نحوهایی به کشورهای در حال توسعه وارد
میشوند.
نصراللهی:این
که بگوییم همه میدانیم سانسور ضروری است وبحثمان را عوض کنیم قسمت مهمی از
بخثمان را کنار گذاشته ایم.فکر میکنم اصل سانسور در ایران برای اذهان جا
نیفتاده.در رسانه های ماهواره ای میگویند رسانه ی شما سانسور دارد ولی ما
نداریم به جای آن از ما استفاده کنید و رفتار مردم را تغییر داده اند یعنی
خود سانسور را مردم نمیخواهند.
اگر کسی نظرش این است که سانسور ضروری است ،نترسد از این که نوع سانسور را نقد کند.
(نقد
سانسور تناقض ندارد با آن نظر)مردم ما به رسانه شان بی اعتمادن ولی غربی
ها بی اعتماد نیستند.آیا این نتیجه سانسور خیلی خوب آن هاست یا نتیجه
سانسور بد ما؟
مثلا در قضیه جنگ کویت یک خبری از CNN پخش شد از یک بیمارستان که ادعا میکردند عراقیها کودکانی که به دنیا می آیند را میکشند.
در حالی که آن بیمارستان در واقعیت چنین بخشی نداشت.رسانه غرب این طور (دروغ میگوید)سانسور میکند.
آقایاری:نمیتوانیم
رسانه و علم بیطرف داشته باشیم.دکتر منصوری (استاد دانشگاه شریف)نظرشان
این است که علم مانند درختی که همه جهان از آن تغذیه میکنند .هر کس این
درخت را بیشتر آبیاری کند خدمت بیشتری به جهانیان کرده.
شهید احمدی
روشن داشت از دانشگاه اخراج میشد چون به بی طرفی علم اعتقادی نداشت.یک سری
علوم محض بی طرفند اما بقیه ی علوم بی طرف نیستند.اسلام از ما میخواهد همه
چیزمان در راستای اسلام باشد.ما نمیتوانیم از این هدف جدا شویم و علم را بی
طرف جلوه دهیم.هر انسانی یک هدف دارد .اگر دانشجویی که به موسیقی علاقه
دارد نشریه ای منتشر کند حتما در مورد موسیقی هم مطلب میگذارد.غرضی از این
کار ندارد اما مجله اش جهت گیری به سمت موسیقی دارد.
شما که می
گویید سانسور بی خاصیت است،از نگاه یک بچه تهرانی _که خبرها فوری در آن
میپیچد_داری نگاه میکنی.سانسور نسبت به شما بی خاصیت است.بازتاب دادن مشکل
بازار تهران میتواند منجر به سوء استفاده شود.
مسئله آزادی بیان را
ما هیچ وقت نگفتیم 100% باشد.همه چیز از نظر علمی میتواند بررسی شود.در جمع
علمی خدا را زیر سوال میبرند.ما سانسور را طبق عقیده مان انجام میدهیم.در
نگاه لیبرالی آزادی بیان باید 100% باشد اما آیا سانسور از این چکشی تر
میشود که رسانه های ما را کلا قطع کرده اند؟
یکی از حضار:دوستی که
پیرامون آزادی بیان صحبت کردند،تعبیر اسلامی اش اصلا آزادی بیان نیست.ما
طبق آیه ی "یستمعون القول فیتبعون احسنه" عمل میکنیم.
مدت ها روی نمادهای تکنولوژی مدرن بحث بود.گفته میشد رسانه افکار را محدود میکند میبینیم که حقیقت دارد.
چه
در نظام ما و چه در نظام غرب افراد از یک رسانه ای استفاده میکنند و سایر
رفرنس ها را رها میکنند و افکارشان به همان محدود میشود.ما با طرز فکر
دیگری نگاه میکنیم.مقام معظم رهبری :حکومت اسلامی حکومتی است که مردم را به
فکر کردن وا میدارد و هدایت ذهن ها را به عهده میگیرد.ما قرار نیست خودمان
را با غرب مقایسه کنیم.ما باید هدف از سانسور را بررسی کنیم که یک هدف
مقدس_عدم تخریب نظام و حفاظت امنیت ملی_دارد.اگر عدالت رسانه ای را رعایت
میکردیم آشکارا نقد میکردیم،به این جا نمیرسیدیم.ما در جاهای دیگر بد عمل
کردیم.
فیلم سازی غرب و کشورمان را درنظر بگیرید .ما در هیچ فیلمی
فرماندار ار به تصویر نکشیده ایم اما غرب موضوع بسیاری از فیلم هایش رئیس
جمهور است.در داخل در جاهایی که باید گفتمان سازی کنیم نکرده ایم اگر کرده
بودیم ترسی از سانسور نداشتیم.
یکی از حضار:آن
که گفت علم بی طرف نمیتواند باشد باید بگویم هیچ چیزی نمیتواند بی طرف
باشد .در مورد سانسور چیزی که دوستی قبل از من گفت کاملا صادق است .در سال
88 آن 25 میلیونی که به احمدی نژاد رای دادند داشتند سانسور میشدند.این
سانسور عملیاتی است.
یکی از حضار:یک
عالم میتواند ایدئولوژی داشته باشد ولی علمش بی طرف باشد.مثال شهید احمدی
روشن مثال کوچکی است نمونه خوبی نیست.به نظرم باید در زمینه سانسور مردم
را بیشتر خودی بدانیم.هیچ ربطی به تقیه ندارد.(رسانه آیا باید در مقابل
مردم تقیه کند ،رسانه که خودش افکار مردم است)اگر این طور باشد مجله علمی
را هم نمیتوان خواند.
یکی از حضار:آقای
رحمانی!گفتید سانسور بیخاصیت است. از نظر من کاملا با خاصیت است.کسانی که
فیس بوک و ماهواره ندارند ار اخبارب که سانسور میشود بی خبرند.این حرف شما
وقتی درست است که دولت خودش ماهواره و اینترنت را نشر دهد.
علم اصلا
طرف ندارد بلکه سیاست و قدرت علم را طرفدار میکند.چکیده ای که از صحبت
آقای نصراللهی فهمیدم این است که ما سانسور میکنیم دیگران هم سانسور میکنند
توقع داشتم سانسور را نقد کنید.سطح صحبتهایتان را پایین بیاورید.
رحمانی:من
ار اول دارم سانسور را نقد میکنم .به میزانی که جامعه تان به مرزهای بالای
علم میرسد،یا آن را تکنولوژی را قبول میکنید یا نمیکنید.سه فاکتور پست
مدرنیسم داریم:
1-کثرت گرایی:کشور ما تک ایدئولوژی است اما موفق نیست
2-تسامل سیاسی:سانسور ثابت میکند که تسامل سیاسی نداریم
3-نسبی گرایی:کشور ما مطلق گراست
نصراللهی:من گفتم سانسور مطلقا بد نیست.اما نباید بدون محدودیت انجام شود .مردم ما از خود سانسور ناراحت میشوند.
ما
در جاهای بدی از سانسور استفاده میکنیم.سانسور باید اولا حس نشود در جامعه
و ثانیا برگ آخر باشد.بعد از گفتمان سازی و طرح مباحث و انتقال افکار را
انجام گیرد یعنی موقتی باشد.
ما توی هدف سانسور مصلحت اشخاص را با مصلحت جامعه اسلامی اشتباه گرفتیم.
علم را با رسانه مقایسه نکن.رسانه بعد اجرایی است.بعد غیر اجرایی علم را نمیتوان با رسانه مقایسه کرد،مقایسه اشتباه است.
آقایاری:بالاترین درصد ناثیر ایرانی ها ار رسانه ،از رسانه ملی است.(با در نظر گرفتن ماهواره و اینترنت)
بحث
هدف برای جامعه اسلامی را در مورد انتشار عقیده بیان میکنیم.ما آزادی
عقیده را در فضای آکادمیک و علمی قبول داریم.همه جا اجازه ی انتشار
ندارند.ما از اول انقلاب رو راست بودیم و قرار گذاشتیم که یک سری چیزها رو
پخش نمیکنیم.
. دیدگاه غربی که اجازه ی انتشار همه فکری را میدهند
(قرار نگذاشته اند که بعضی چیز ها را پخش نکنند)چرا شبکه های ایران را قطع
میکنند؟با دیدگاهشان متناقض است.